Μιχάλης Τρεμόπουλος

Το Σάββατο, 17/10/2009, στις 19:30, στην πλατεία Ομονοίας στο κέντρο της Αθήνας, δύο ένστολοι αστυνομικοί συνέλαβαν -νόμιμο- μετανάστη αφρικανικής καταγωγής, τον χτύπησαν και τον έριξαν καταγής. Ο Δημήτρης Παρσάνογλου, Έλληνας πολίτης και στέλεχος οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που περνούσε τυχαία από το σημείο, παρενέβη και επιτίμησε τους αστυνομικούς ζητώντας τους να σταματήσουν να χτυπούν τον ατυχή μετανάστη. Αποτέλεσμα ήταν να συλληφθεί και ο ίδιος για εξύβριση και αντίσταση κατά της αρχής – αν και ο ίδιος δήλωσε ότι δεν είχε καμιά πρόθεση να προβάλει αντίσταση.

Ένας χρόνος συμπληρώνεται σε δύο μήνες από το φόνο του δεκαπεντάχρονου μαθητή Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από αστυνομικό, ενός από τα δεκάδες θύματα αστυνομικής βίας τα τελευταία χρόνια, και δεν έχει αποδοθεί ακόμα δικαιοσύνη. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για το 2008, πρώτη στη μαύρη λίστα με τις παραβιάσεις δικαιωμάτων στην Ελλάδα καταγράφεται η στάση της Ελληνικής Αστυνομίας (ΕΛ.ΑΣ), με υπερβολική βία εναντίον διαδηλωτών, αναίτιους ξυλοδαρμούς και αυθαίρετες συλλήψεις.

Η Επιτροπή κατά του Ρατσισμού και των Διακρίσεων, του Συμβουλίου της Ευρώπης (ECRI), με ένα 68σέλιδο πόρισμα (Σεπτέμβριος 2009), εγκαλεί την Ελλάδα καθώς δεν έχει επικυρώσει, ακόμη, το Πρωτόκολλο 12 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου καθώς και για το ότι η ελληνική νομοθεσία δεν αναγνωρίζει, ως ιδιαίτερης μορφής έγκλημα, τον ρατσισμό και την ξενοφοβία. Οι ελληνικές αρχές ομολογούν ότι ο Νόμος 927/1979 εξακολουθεί να εφαρμόζεται σπάνια παρόλο που καταγγελίες υποδεικνύουν πολλές περιπτώσεις υποκίνησης φυλετικού μίσους στην Ελλάδα. Το τελευταίο διάστημα μάλιστα έχουν πολλαπλασιαστεί τα κρούσματα ωμής ρατσιστικής βίας από συμμορίες ακροδεξιών νεοναζιστών, αλλά και από την ίδια την Ελληνική Αστυνομία.

Τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο (2009), κλιμάκια της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και του έλληνα Συνηγόρου για τα Δικαιώματα του Παιδιού, επισκέφτηκαν το κέντρο κράτησης αλλοδαπών στην Παγανή της Λέσβου και δήλωσαν σοκαρισμένοι από τις συνθήκες που επικρατούσαν. Περισσότεροι από 850 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και 200 ασυνόδευτα παιδιά, κυρίως από το Αφγανιστάν, ήταν στοιβαγμένοι σε ένα χώρο που δεν μπορεί να δεχτεί παραπάνω από 250 – 300 άτομα. Η Ύπατη Αρμοστεία περιέγραψε την κατάσταση ως «απαράδεκτη» και «προσβλητική για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια». Ο Συνήγορος του Παιδιού διαπίστωσε ότι ενώ είχε ήδη ξεκινήσει η μεταφορά ανηλίκων σε κέντρα φιλοξενίας και η απελευθέρωση ενηλίκων, οι συνθήκες κράτησης των 77 ασυνόδευτων ανηλίκων που παρέμεναν στο Κέντρο εξακολουθούσαν να είναι άκρως προβληματικές. Επιπλέον, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες διαπιστώνει ότι οι θεσμικές αλλαγές που υιοθετήθηκαν με το Προεδρικό Διάταγμα 81/2009 δεν εξασφαλίζουν επαρκώς μια δίκαιη και αποτελεσματική διαδικασία αναγνώρισης του καθεστώτος του πρόσφυγα στην Ελλάδα σύμφωνα με τη διεθνή και ευρωπαϊκή νομοθεσία.